ตลาดหุ้นไทยกับโอกาสการลงทุนในโลกยุค VUCA เปลี่ยนไว ไม่แน่นอน

โควิดเปลี่ยนโลก เปลี่ยนไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิต รวมไปถึงการลงทุน เกิดเทรนด์การลงทุนใหม่ ๆ คนรุ่นใหม่เข้าสู่โลกการลงทุนกันมากขึ้น พฤติกรรมของผู้ลงทุนก็เปลี่ยนไป ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยปรับตัวและปรับกลยุทธ์อย่างไร เพื่อส่งเสริมให้คนไทยเข้ามาใช้ประโยชน์จากตลาดทุนมากขึ้น ?

SET SOURCE พาไปคุยกับ ดร. รินใจ ชาครพิพัฒน์ รองผู้จัดการ หัวหน้าสายงานการตลาด ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ถึงการทำการตลาดรูปแบบใหม่ที่ต้องรู้จัก เข้าใจ รู้ความต้องการของผู้ลงทุนอย่างแท้จริง

เทคโนโลยีเปลี่ยน ไลฟ์สไตล์ลงทุนเปลี่ยน

ในช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมา นอกจากเทคโนโลยีแล้ว โควิดนับเป็นตัวเร่งให้การเปลี่ยนแปลงเกิดเร็วขึ้น โดยเฉพาะด้านพฤติกรรมของผู้บริโภค โลกการลงทุนก็เช่นกัน เราพบการเติบโตของการเปิดบัญชีออนไลน์อย่างมากในช่วงปีที่เกิดโควิด จำนวนบัญชีของผู้ลงทุนหน้าใหม่ในตลาดหลักทรัพย์ฯ เติบโตอย่างก้าวกระโดด จากที่เคยเติบโตปีละประมาณแสนต้น ๆ ต่อปี เพิ่มขึ้นหลักล้านในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา

การเติบโตของผู้ลงทุนรายย่อยที่เกิดขึ้น มาจากหลายปัจจัย ทั้งโอกาสการลงทุนในช่วงเริ่มต้นของสถานการณ์วิกฤตโควิด-19 ที่ทำให้ดัชนีตลาดหุ้นไทยปรับตัวลดลง ประกอบกับการมีหุ้น IPO ขนาดใหญ่และเป็นที่รู้จักเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เช่น OR และ TIDLOR อีกทั้งโบรกเกอร์ให้ความสำคัญกับช่องทางออนไลน์มากขึ้น โดยจำนวนโบรกเกอร์ที่ให้บริการ e-Open Account เพิ่มขึ้นจาก 7 รายเป็น 23 รายในปัจจุบัน ทำให้แม้อยู่ในภาวะล็อกดาวน์ ก็ไม่เป็นอุปสรรคในการเริ่มต้นลงทุน ทั้งนี้ ในปี 2564 มีบัญชีหุ้นใหม่กว่า 1.63 ล้านบัญชี เพิ่มขึ้น 46% จากปีก่อนหน้า และมากกว่าครึ่งของ   ผู้ลงทุนหน้าใหม่มีอายุน้อยกว่า 30 ปี ซึ่งคุ้นเคยกับการทำธุรกรรมออนไลน์อยู่แล้ว สะท้อนให้เห็นว่าเทคโนโลยีเป็นแรงหนุนให้คนไทยเข้าถึงตลาดทุนได้สะดวกและง่ายขึ้น

ข้อมูลดังกล่าวยังสอดคล้องกับการเติบโตของผู้ที่สนใจเรียนรู้และศึกษาข้อมูลผ่านสื่อดิจิทัลของตลาดหลักทรัพย์ฯ โดยทั้งเว็บไซต์และโซเชียลมีเดียของกลุ่มตลาดหลักทรัพย์มีผู้เข้ามาใช้งานเพิ่มขึ้นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็น Facebook SET Thailand มีจำนวนผู้ติดตามเพิ่มขึ้นเป็น 1.3 ล้านราย หรือจำนวนผู้สนใจติดตามข้อมูลความรู้การลงทุนผ่าน SET Member ในปัจจุบันเพิ่มขึ้นเป็น 1.1 ล้านราย จาก 4 แสนรายในปี 2562 รวมทั้งผู้เข้าใช้งานเว็บไซต์ก็เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ชี้ให้เห็นว่า ไลฟ์สไตล์ผู้ลงทุนเปลี่ยนไป หันมาใช้สื่อออนไลน์มากขึ้น

ตลาดหลักทรัพย์จึงได้ปรับมาใช้ช่องทางออนไลน์เป็นช่องทางหลักในการให้ข้อมูลและความรู้แก่ผู้ลงทุน โดยได้สร้างเว็บไซต์ใหม่ www.setinvestnow.com ขึ้น เพื่อเป็นศูนย์กลางความรู้ในรูปแบบ Personalization ที่นำเสนอเนื้อหาตรงตามความสนใจของผู้ลงทุน นอกจากนี้ ยังมีการปรับโฉมเว็บไซต์ SET และ Settrade ครั้งใหญ่ เพื่อให้ผู้ลงทุนเข้าถึงข้อมูลและมีเครื่องมือช่วยประกอบการตัดสินใจลงทุนที่เป็นประโยชน์และมีประสิทธิภาพมากขึ้น

ปรับกลยุทธ์ ทำให้การลงทุนเป็นส่วนหนึ่งของไลฟ์สไตล์คนไทย

การทำการตลาดในโลกยุคนี้ เราต้องปรับวิธีคิดและเปลี่ยนวิธีการทำงานให้สอดคล้องกับพฤติกรรมผู้ลงทุนที่เปลี่ยนไป เนื่องจากในปัจจุบัน ผู้บริโภคมีทางเลือกมากขึ้น อีกทั้งตลาดทุนถูกมองว่าเป็นเรื่องที่เข้าถึงยากสำหรับคนไทย เราจึงต้องปรับปรุงวิธีการสื่อสาร รวมทั้งเพิ่มช่องทางการลงทุนใหม่ ๆ เพื่อทำให้ตลาดทุนเป็นเรื่องง่ายและทุกคนเข้าถึงได้ จากเดิมที่ ผู้ลงทุนต้องเข้ามาหาเราผ่านออฟไลน์อีเวนต์ แต่ตอนนี้เราเน้นการทำออนไลน์อีเวนต์เพื่อช่วยให้เข้าถึงคนได้มากขึ้น

โดยการเชื่อมโยงการลงทุนเข้ากับไลฟ์สไตล์ ตลาดหลักทรัพย์ฯ ได้จับมือกับพันธมิตร 9 ราย ในโครงการ Point to Invest แลกคะแนนสะสมบัตรเครดิต และ Loyalty program มาเป็นเงินลงทุนในกองทุนรวม เข้าถึงฐานลูกค้ากว่า 23 ล้านคน ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ที่ว่า “ทุกการใช้จ่ายคือการลงทุน” ซึ่งจะมีการขยายพันธมิตรเพิ่มเติมเพื่อเป็นช่องทางให้กับคนไทยเปลี่ยนการใช้จ่ายมาเป็นการลงทุนเพื่ออนาคตมากขึ้น อีกทั้งยังได้ส่งเสริมการลงทุนผ่านช่องทางใหม่อย่าง e-Wallet และยังมีโครงการ AOM YOUNG ที่ทำร่วมกับกองทุนเงินให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา (กยศ.) ส่งเสริมวินัยการออมให้นิสิตนักศึกษาในกองทุนกู้ยืมเงินกับ กยศ. เริ่มต้นออมผ่านกองทุนรวม โดยเรายังส่งเสริมความรู้ทางการเงินให้กับนักศึกษาเหล่านี้ ผ่านแพลตฟอร์มดิจิทัลของตลาดหลักทรัพย์ฯ ตอนนี้ มีน้อง ๆ เข้ามาหาความรู้ผ่าน e-Learning แล้วกว่าล้านคน

เชื่อมโอกาสลงทุนในตลาดทุนโลกผ่านตลาดหุ้นไทย

จากการ survey ผู้ลงทุนกว่า 1,600 รายทางออนไลน์ เมื่อกลางปี 2564 พบว่าสิ่งหนึ่งที่ผู้ลงทุนทุกวัยมองหา คือ อยากกระจายการลงทุนไปต่างประเทศ ในบริษัทใหญ่ที่มีชื่อเสียง เช่น กูเกิล หรือ อาลีบาบา เป็นต้น ด้วยเงินตั้งต้นไม่มาก ซึ่งปัจจุบัน คนไทยออกไปลงทุนต่างประเทศผ่านกองทุนรวมที่ลงทุนในต่างประเทศ (Foreign Investment Fund หรือ FIF) ถึง 64% ของเม็ดเงินลงทุนต่างประเทศทั้งหมด และออกไปลงทุนด้วยตัวเองประมาณ 4% ซึ่งคิดเป็นประมาณ 36,000 ราย

ข้อมูลนี้เป็นโจทย์ให้เรากลับมาคิดและพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ตอบโจทย์กับความต้องการ รวมถึงหารือกับผู้ออกผลิตภัณฑ์อ้างอิงต่างประเทศที่มีอยู่แล้วอย่าง DW, ETF, DR เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ตรงกับเทรนด์ลงทุนมากขึ้น

ล่าสุด เรามี DW ที่อ้างอิงกับหุ้นต่างประเทศ มาเพิ่มทางเลือกใหม่ให้ผู้ลงทุน นอกเหนือจาก DW ที่อ้างอิงกับ Index ต่างประเทศ คือ DW อ้างอิงหุ้นที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ฮ่องกง ได้แก่ อาลีบาบา เทนเซ็นต์ เหม่ยถวน เสียวมี่ เจดี ดอทคอม และเกรท วอลล์มอเตอร์ ออกโดย บล.แมคควอรี เปิดให้ซื้อขายไปแล้วเมื่อเดือนธันวาคมที่ผ่านมา และเรายังทำงานร่วมกับผู้ออกหลักทรัพย์เพื่อพัฒนา ETF ที่อ้างอิงกับผลิตภัณฑ์ต่างประเทศ ในอุตสาหกรรมที่กำลังเป็นเทรนด์ เช่น เกม ไบโอเฮลท์ หรือความยั่งยืน ที่เรียกว่า Thematic ETF โดยกองแรกคือ กองทุนเปิด ยูไนเต็ด ฮีโร่ อีทีเอฟ หรือ UHERO มีธีมการลงทุนที่เป็นเมกะเทรนด์ในหุ้นอุตสาหกรรมเกมและอีสปอร์ต ออกโดย บลจ.ยูโอบี (ประเทศไทย) เริ่มซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ฯ เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2565 และจะมี Thematic ETF อื่นๆ ตามมาอีก เพื่อเพิ่มทางเลือกให้ผู้ลงทุน นอกจากนี้ เรากำลังพัฒนา DR ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์อ้างอิงหลักทรัพย์ต่างประเทศที่ตอบโจทย์ผู้ลงทุนรุ่นใหม่มากยิ่งขึ้น โดยสามารถเริ่มต้นลงทุนด้วยเงินจำนวนน้อย จะเลือกซื้อขายเป็นจำนวนเงินบาทหรือเป็นจำนวนหุ้นก็ได้ อีกทั้งยังซื้อขายได้ในเวลาเดียวกับตลาดต่างประเทศ