สามเหลี่ยมความสัมพันธ์ “ตลาดหลักทรัพย์ฯ -ผู้ประกอบการ-นักลงทุน”
กองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ (กบข.) มีหน้าที่หลักในการนำเงินที่ได้รับจากสมาชิกและส่วนราชการไปดำเนินการลงทุนเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด ภายใต้ความเสี่ยงที่ยอมรับได้ กบข. ถือเป็นนักลงทุนประเภทสถาบันรายใหญ่ในตลาดหลักทรัพย์ฯ โดย ตลาดหลักทรัพย์ฯ มีความเชื่อมโยง 3 กลไก คือ กลไกระดับประเทศ กลไกกับผู้ประกอบกิจการ และกลไกกับนักลงทุน ถ้าสามารถทำให้กิจการน่าสนใจขึ้นมาได้ นักลงทุนเองทั้งสถาบัน และรายย่อยก็จะเข้าไปลงทุนที่กิจการนั้น ทำให้กิจการนั้นสร้างประเทศให้เติบโต วนกันเป็นสามเหลี่ยมความสัมพันธ์
ตลาดหลักทรัพย์ฯ มีบทบาทในการชักชวนผู้ประกอบกิจการที่มีศักยภาพเข้ามาจดทะเบียน ตลาดหลักทรัพย์ฯ จึงเป็นกลไกขับเคลื่อนที่สำคัญ ถ้ามีกิจการที่ดีมาจดทะเบียนเยอะๆ แล้วผลประกอบการออกมาดีต่อเนื่อง ประเทศชาติก็มีการจ้างงาน มีรายได้ เศรษฐกิจก็ดีในภาพรวม อันนี้เป็นกลไกความสัมพันธ์
สำหรับ กบข. ในฐานะนักลงทุนสถาบันระยะยาว มุ่งลงทุนเพื่อสร้างความยั่งยืนระยะยาว บางคนอาจจะมองในแง่ของกำไรขาดทุนระยะสั้น ก็มองหาหุ้นที่ราคาดี ราคาต่ำ ก็ซื้อขายกันไป แต่ กบข. เป็นนักลงทุนจริงๆ จะพูดกับสมาชิกเสมอว่า การลงทุนที่ในบริษัทใดบริษัทหนึ่งในตลาดหลักทรัพย์ฯ เราเป็นเจ้าของกิจการร่วมกับเจ้าของที่แท้จริง และเติบโตไปด้วยกันกับกิจการเหล่านั้น โดยไม่ได้คาดหวังว่าทุกปีจะต้องกำไร เพราะกิจการก็ต้องมีการลงทุน ไม่เช่นนั้นไปต่อไม่ได้
“กบข.จึงมองหากิจการที่มีศักยภาพการเติบโตยั่งยืนระยะยาว ทั้งด้านการเงิน และด้าน ESG ไปด้วยกัน จากการที่ engage กับบริษัทเหล่านี้ ก็พบว่ากิจการเหล่านี้มีการจัดการที่ดี ส่วนหนึ่งเป็นการผลักดันจากตลาดหลักทรัพย์ฯ ด้วย ตลาดมี guideline มีการหา best practice ซึ่งถือว่าตลาดหลักทรัพย์ฯ ทำได้ดี”
สาเหตุที่นักลงทุนสถาบันให้ความสำคัญเรื่อง ESG เพราะนักลงทุนสถาบันจะยึดหลัก Universal Owner หมายความว่า เราเป็นเจ้าของทุกกิจการที่ไปลงทุนทั่วโลก กิจการเหล่านั้นใช้ Resource ของโลกทำธุรกิจ แสดงว่าเราเป็นหนี้การใช้ Resource เหล่านั้นเพื่อสร้างผลกำไร จึงมีความรับผิดชอบต่อการดูแลเพื่อให้คนรุ่นหลังจะได้มีโอกาสใช้ต่อไป
อีกส่วนหนึ่ง คือ เรื่อง Human Right ในฐานะนักลงทุนสถาบันจึงต้องมองถึงสิทธิของคนที่อยู่ใน Ecosystem ของการลงทุนด้วย ถ้าเราไปลงทุนแล้วไม่สนใจว่าแรงงานจะเป็นอย่างไร เอากำไรอย่างเดียว ถือว่าเราดูดายต่อเรื่องพวกนี้ ระยะสั้นอาจทำได้ แต่ระยะยาวมันไม่ยั่งยืน กบข. จะมุ่งทั้ง ESG, SDGs และ Human Right ที่จะบูรณาการในกระบวนการการลงทุนของ กบข.
บทความที่เกี่ยวข้อง